Od 1 listopada 2021 roku obowiązują nowe zasady rozliczania dodatków covidowych. Wprowadzenie zmian miało ułatwić wskazanie osób uprawnionych do otrzymania dodatku covidowego oraz umożliwić precyzyjne obliczenie jego wysokości. W praktyce jednak powstały kolejne wątpliwości dotyczące interpretacji przepisów Polecenia Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2020 r. dla Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia ze zmianami, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 listopada 2021 r. (dalej: „polecenie”), które wprowadziło sygnalizowane zmiany.
Komu przysługuje dodatek covidowy?
Dodatek covidowy przysługuje osobie, która:
– wykonuje zawód medyczny;
– udziela świadczeń zdrowotnych w bezpośrednim kontakcie z pacjentami z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2;
– pracuje w jednostkach organizacyjnych podmiotu leczniczego (oddziałach określonych w decyzji Wojewody – dalej „oddział covidowy”), w których ten podmiot zapewnia łóżka dla pacjentów z podejrzeniem oraz z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2 (tzw. szpitale drugiego poziomu zabezpieczenia covidowego).
Wszystkie wyżej wskazane przesłanki muszą być spełnione łącznie, aby dana osoba była uprawniona do otrzymania dodatku covidowego.
W praktyce oznacza to, że personel medyczny, który udziela świadczeń w szpitalu drugiego stopnia zabezpieczenia covidowego pacjentom z podejrzeniem i zakażeniem wirusem SARS-CoV-2, ale na innych oddziałach niż te oddziały, na których podmiot ten zapewnia łóżka dla pacjentów z podejrzeniem lub zakażeniem SARS-CoV-2, nie będzie uprawniony do otrzymania dodatku covidowego. To zasadnicza zmiana względem poprzednich wersji Polecenia.
Jeżeli jednak te świadczenia faktycznie będą udzielane na oddziale (stale lub incydentalnie), na którym podmiot ten zapewnia łóżka dla pacjentów z podejrzeniem lub zakażeniem SARS-CoV-2, będzie uprawniony do dodatku, choćby nie był na tym oddziale zatrudniony.
Przykład 1
Pielęgniarka udziela świadczeń zdrowotnych w bezpośrednim kontakcie z pacjentami z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 na oddziale covidowym wskazanym w decyzji Wojewody. W takim przypadku przysługuje jej dodatek covidowy.
Przykład 2
Pielęgniarka pracuje w szpitalu drugiego poziomu zabezpieczenia covidowego i udziela świadczeń zdrowotnych w bezpośrednim kontakcie z pacjentami z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2. Świadczenia te nie są jednak udzielane w oddziale covidowym wskazanym w decyzji Wojewody. W takim przypadku nie przysługuje jej dodatek covidowy. Jeżeli jednak ta sama pielęgniarka (np. z uwagi na braki kadrowe) czasowo będzie udzielać świadczeń zdrowotnych na oddziale covidowym (mimo zatrudnienia w innym oddziale) będzie uprawniona do otrzymania dodatku covidowego.
Przykład 3
Zespół reanimacyjny udziela świadczeń zdrowotnych w bezpośrednim kontakcie z pacjentami z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2. Jeżeli akcja reanimacyjna pacjenta z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 będzie podjęta na innym oddziale niż oddział covidowy – nie będzie przysługiwać im dodatek covidowy. Jeżeli jednak rzeczone działania będą podejmowane na oddziale covidowym – za każdą godzinę pracy z takim pacjentem będzie im przysługiwać dodatek covidowy.
Ile wynosi dodatek covidowy?
Wysokość dodatku covidowego powinna być równa 100% wynagrodzenia (które wynika z umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej), należnego za każdą godzinę pracy. Wysokość dodatku covidowego nie może być jednocześnie wyższa niż 15.000 zł za miesiąc.
Przykład
Lekarz na oddziale covidowym zarabia 100,00 zł brutto za godzinę pracy. W skali miesiąca udzielał świadczeń zdrowotnych w warunkach określonych w poleceniu 160 godzin. Oznacza to, że powinien otrzymać 16.000 zł dodatku covidowego. Nie otrzyma jednak świadczenia w tej wysokości, bowiem górny limit został określony na poziomie 15.000 zł.
W jaki sposób obliczać wysokość dodatku covidowego?
Powyższe zagadnienie budziło wiele wątpliwości. Zgodnie z wyjaśnieniami Ministra Zdrowia finansowaniu podlega każda rozpoczęta godzina, w której osoba wykonująca zawód medyczny uczestniczyła w udzielaniu świadczeń zdrowotnych we wcześniej wskazanych warunkach. Jednocześnie wskazano, że nie ma potrzeby, aby osoba uprawniona do dodatku covidowego w trakcie trwania tej godziny w sposób ciągły lub przez pełną godzinę udzielała świadczeń.
Przykład
Dyżur pielęgniarki na oddziale covidowym trwa 8 godzin. Przez pierwsze trzy godziny nie miała kontaktu z pacjentami z podejrzeniem oraz z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2 (wykonywała inne obowiązki). Po upływie trzech godzin zaczęła udzielać świadczeń zdrowotnych pacjentom na oddziale covidowym i opuściła go po 5 godzinach. W takich warunkach dodatek covidowy przysługuje jej za każdą z 5 godzin, choćby w każdej z tych godzin miała pewne przerwy – np. wychodziła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych do dyżurki.
Kolejna wątpliwość dotyczyła tego w jaki sposób szpital ma wyliczyć wynagrodzenie za godzinę pracy, za którą mają być wypłacane dodatki covidowe, tj. jakie składniki wynagrodzenia mają być brane pod uwagę.
Ministerstwo zdrowia wskazało, że sformułowanie „wynagrodzenie” należy rozumieć jako wynagrodzenie brutto należne pracownikowi z tytułu wykonywania przez niego pracy na dzień udostępnienia informacji, w skład którego wchodzą elementy o charakterze stałym, związane z wykonywaniem przez daną osobę pracy/udzielaniem świadczeń zdrowotnych, tj. m.in. wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za pełnienie dyżurów medycznych, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, dodatki za pracę w porze nocnej i dni świąteczne. Przy ustalaniu wysokości świadczenia dodatkowego nie uwzględnia się natomiast świadczeń pieniężnych mających charakter świadczeń emerytalno-rentowych, incydentalnych oraz nie mających związku z udzielaniem pacjentom świadczeń zdrowotnych, tj. m.in. nagrody jubileuszowe.
W praktyce jako podstawę wyliczeń należy przyjąć kwoty należnego wynagrodzenia za konkretne godziny pracy przepracowane w warunkach określonych w Poleceniu.
Podsumowanie
Mimo udzielania wyjaśnień przez Ministerstwo Zdrowia w sprawie interpretacji przepisów Polecenia Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2020 r. dla Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia ze zmianami, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 listopada 2021 r. dalej pozostają pewne wątpliwości interpretacyjne. W praktyce zatem wiele osób uprawnionych do otrzymania dodatku covidowego cały czas tych dodatków nie otrzymuje lub otrzymuje w nieprawidłowej wysokości.
Aby otrzymać dodatek covidowy konieczne jest zgłoszenie osoby wykonującej zawód medyczny przez dyrektora szpitala do NFZ!